Ένας χρηστικός και χρήσιμος οδηγός επιβίωσης για ντροπαλά και εσωστρεφή αγόρια.
Σου συμβαίνει το εξής, λοιπόν: Είσαι στο γραφείο και είναι αυτή η συνάδελφος που έχεις βάλει στο μάτι και σου αρέσει πολύ. Στην ιδέα όμως και μόνο ότι την πλησιάζεις για να της πιάσεις κουβέντα περί ανέμων και υδάτων, σε πιάνει ναυτία.
Είσαι στο σούπερ μάρκετ, όταν παρατηρείς ότι στον πάγκο με τα τυριά είναι ένας συνάδελφός σου από τη δουλειά με τη σύζυγό του. Αντί να τον πλησιάσεις για να τον χαιρετήσεις, παίζεις κρυφτούλι πίσω από τα ράφια με τους ξηρούς καρπούς για να αποφύγεις να του μιλήσεις.
Είσαι σε ένα πάρτι και προσπαθείς μάταια να γίνεις ένα με τον κόσμο, καθώς κάθε φορά που ανοίγεις το στόμα σου, οι γύρω σου αποχωρούν ο ένας μετά τον άλλον. Όχι γιατί μυρίζει η ανάσα σου, αλλά γιατί από το άγχος σου δεν ξέρεις τι λες.
Είσαι... Είσαι... Είσαι... Ανάλογα περιστατικά μπορούμε να σου απαριθμήσουμε δεκάδες. Άλλωστε, δεν σου είναι διόλου άγνωστα. Γνωρίζεις από πρώτο χέρι τι σημαίνει να είσαι ντροπαλός, συνεσταλμένος, εσωστρεφής. Να σε κυριεύει το στρες και η αμηχανία σχεδόν σε κάθε κοινωνική περίσταση, ακόμη κι αν αυτή αφορά μια έξοδο με τους φίλους σου.
Ας ξεκαθαρίσουμε εδώ όμως το εξής σημαντικό: Το να σε χαρακτηρίζει η εσωστρέφεια δεν σημαίνει ότι γεννήθηκες ελαττωματικός. Είσαι πέρα για πέρα φυσιολογικός, φίλε μου. Με τη συστολή όλοι παλεύουμε πού και πού, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, ανάλογα με το χαρακτήρα και τα βιώματά μας. Εκείνο όμως που δεν έχεις καταφέρει και πρέπει να το κάνεις είναι να μάθεις να κοντρολάρεις την ντροπή που νιώθεις, ώστε να να μην επηρεάζει αυτή αρνητικά την προσωπική και επαγγελματική ζωή σου. Την πιθανότητά σου να κάνεις σχέση, να πάρεις προαγωγή, να γίνεις η ψυχή της παρέας, έστω για μία φορά και το σημαντικότερο; Να βγεις τελικά μπροστά στη ζωή.
Αν όλα τα παραπάνω βρίσκεις ότι σε αφορούν, τότε συνέχισε να διαβάζεις. Γιατί εδώ έχουμε όλους εκείνους τους τρόπους, που θα σε βοηθήσουν να πιάσεις τον ταύρο από τα κέρατα, να «φουσκώσεις» από αυτοπεποίθηση και να υπερνικήσεις εν τέλει τη συστολή σου. Το μυστικό είναι να εξοπλιστείς με υπομονή και επιμονή. Θαύματα δεν γίνονται από τη μία ημέρα στην άλλη. Με αργά και σταθερά βήματα θα καταφέρεις να φτάσεις στο παράθυρο, να το ανοίξεις και να κοιτάξεις τον κόσμο χωρίς φόβο, αμηχανία ή ντροπή.
Φρόντισε την εξωτερική σου εμφάνιση
Η πρώτη εντύπωση που δίνουμε σε κάποιον / κάποια είναι πολύ σημαντική. Ξεκίνα λοιπόν να δουλεύεις τον εαυτό σου από έξω προς τα μέσα. Για παράδειγμα, η ακμή στο πρόσωπό σου ή ένα γεμάτο λεκέδες t-shirt σίγουρα δεν σε βοηθούν να απαλλαγείς από την εσωστρέφεια. Ίσα – ίσα που σου την αυξάνουν. Δες εδώ δέκα τρόπους για να δείχνεις καλύτερος.
Ανέσυρε στην επιφάνεια τα κρυφά ταλέντα σου
Ένας έμμεσος τρόπος να μειώσεις το κοινωνικό άγχος σου είναι να χτίσεις την αυτοπεποίθησή σου τούβλο – τούβλο με όλα εκείνα τα πράγματα που κάνεις καλά. Όλα εκείνα τα κρυφά ταλέντα σου, δηλαδή, που από εδώ και στο εξής θα βάλεις σκοπό της ζωής σου να τα εξελίξεις. Να θυμάσαι ότι η συστολή πηγάζει συχνά από την αίσθηση που έχεις ότι οι γύρω σου δεν σε εκτιμούν, γιατί δεν είσαι ικανός. Το να είσαι ειδικός σε έναν τομέα θα σε απελευθερώσει από τις ανασφάλειές σου και θα σε κάνει να αισθανθείς σίγουρος για τον εαυτό σου.
Ενίσχυσε τη δύναμή σου
Δεν αναφερόμαστε στη δύναμη της γροθιάς σου, αλλά σε εκείνη της ψυχής σου. Την εσωτερική σου δύναμη, που θα σε βοηθήσει να αποκτήσεις σθένος και να γίνεις πιο ανθεκτικός στις δύσκολες στιγμές, επαγγελματικές ή προσωπικές.
Αποδέξου ότι δεν μπορείς να αρέσεις σε όλους
Ένα μεγάλο ποσοστό του άγχους και της χαμηλής αυτοπεποίθησής σου πηγάζει από το γεγονός ότι στις κοινωνικές σου συναναστροφές θέλεις να γίνεσαι αρεστός σε όλους. Έλα όμως που δεν γίνεται να σε συμπαθούν οι πάντες. Και γι' αυτό δεν φταις εσύ φυσικά. Ο χαρακτήρας σου δεν μπορεί να είναι συμβατός με τον χαρακτήρα όλων των ανθρώπων. Άλλωστε, μην ξεχνάς ότι κι εσύ δεν συμπαθείς όλο τον κόσμο. Υπάρχουν κάποιοι που δεν μπορείς να τους αντέξεις ούτε δευτερόλεπτο.
Μάθε τι σημαίνει κοινωνικό άγχος
Ονομάζεται το άγχος (συναισθηματική δυσφορία, φόβος) που έχει να κάνει με κοινωνικές περιστάσεις, με την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους και με την αξιολόγηση ή κοντινή παρατήρηση απ' αυτούς. Η διαφορά μεταξύ αυτού και της φυσιολογικής ανησυχίας είναι ότι το πρώτο συνοδεύεται από έντονο αίσθημα φόβου κυρίως κατά τη διάρκεια περιστάσεων που είναι ασυνήθιστες για το άτομο ή στις οποίες πρόκειται να παρατηρηθεί ή να αξιολογηθεί από άλλους. Αυτός ο φόβος είναι τόσο έντονος που ο πάσχων μπορεί να αγχώνεται μόνο και μόνο στη σκέψη της κοινωνικής επαφής και να κάνει ό,τι μπορεί για να την αποφύγει. Σύμφωνα μάλιστα με την Εθνική Αμερικανική Έρευνα Συννοσηρότητας, το κοινωνικό άγχος είναι η Νο 1 αγχώδης διαταραχή και η 3η πιο διαδεδομένη ψυχική διαταραχή στις ΗΠΑ.
Μην φοβάσαι τις αμήχανες στιγμές
Είναι μέρος του παιχνιδιού της αλληλεπίδρασής σου με τους γύρω σου, είτε πρόκειται για γνωστούς, είτε για αγνώστους. Να θυμάσαι ότι ακόμη και εξωστρεφής να ήσουν, δύσκολα θα γλίτωνες από δαύτες. Αυτό που πρέπει να κάνεις λοιπόν είναι να συνειδητοποιήσεις ότι η αμηχανία δεν αποτελεί απειλή για τη σωματική σου ακεραιότητα, αλλά φυσική απόρροια της συναναστροφής σου με τους άλλους. Μόλις έκανες το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσεις το κοινωνικό σου άγχος.
Προπονήσου όπου σου δοθεί η ευκαιρία
Tο δεύτερο βήμα θα επιτευχθεί μόλις ξεκινήσεις να βλέπεις κάθε κοινωνική σου συναναστροφή ως μια καλή ευκαιρία για εξάσκηση. Για να δοκιμάσεις στην πράξη και όχι στα λόγια τις δυνάμεις σου και την εξωστρέφειά σου. Παράδειγμα: Την επόμενη φορά που θα συναντήσεις τυχαία τον συνάδελφό σου στο σούπερ μάρκετ, δεν θα τρέξεις να κρυφτείς, αλλά θα κατευθυνθείς προς το μέρος του για να τον χαιρετήσεις.
Λάβε μέρος σε δραστηριότητες που σε θέλουν αποφασιστικό και υπεύθυνο
Ένας από τους λόγους που αγχώνεσαι κάθε φορά που έρχεσαι σε επαφή με άλλους είναι πολύ απλά γιατί δεν ξέρεις τι να πεις και πώς να το πεις. Είναι αυτό το αίσθημα της αβεβαιότητας και της αναποφασιστικότητας που σε βασανίζει. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι τείνουν να σταματούν να ασχολούνται με τον εαυτό τους και τις ανησυχίες τους πιο εύκολα όταν συμμετέχουν σε δραστηριότητες μέσα από τις οποίες βοηθούν τους συνανθρώπους τους και επιστρατεύουν την αποφασιστικότητά τους, αναλαμβάνοντας υπεύθυνο ρόλο. Τι σου προτείνουν οι κύριοι με τις λευκές ρόμπες και τα μικροσκόπια ανά χείρας να κάνεις; Να γίνεις εθελοντής, να ασχοληθείς ενεργά με κάποια φιλανθρωπική οργάνωση που θα αφορά τα ενδιαφέροντά σου και θα υπηρετεί τις αξίες σου.
Κράτα ημερολόγιο
Μπορεί να τη θεωρείς γυναικεία συνήθεια και να θεωρείς ότι υιοθετώντας την θα χάσεις κάτι από την αρρενωπότητά σου, αλλά τόσα ξέρεις, τόσα λες. Το να κρατάς ημερολόγιο ή σημειώσεις για όλα εκείνα τα πράγματα και τις καταστάσεις που σε στρεσάρουν, σου δημιουργούν ανασφάλεια και φόβο και επιδεινώνουν το αίσθημα ντροπής που αισθάνεσαι, είναι ακριβώς αυτό που έχεις ανάγκη για να μπορέσεις να προχωρήσεις μπροστά. Αυτό επισημαίνει στο βιβλίο αυτοβοήθειας, Redirect, ο καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, Tim Wilson.
Να είσαι ο εαυτός σου
Με αυτό το άρθρο δεν θέλουμε να σου προτείνουμε να αλλάξεις και να γίνεις ένας άλλος άνθρωπος. Μόνο να προσπαθείς να απαλλαχθείς από εκείνο το κομμάτι του χαρακτήρα σου που σε κρατάει μαγκωμένο και δεν σε αφήνει να βγεις από το καβούκι σου. Το να είναι εσωστρεφής λοιπόν δεν είναι κουσούρι. Αποδέξου τον εαυτό σου πλήρως, με τα καλά και τα άσχημά του και τότε θα δεις ότι θα αποκτήσεις περισσότερη αυτοπεποίθηση. Και θυμήσου, επ' ουδενί δεν θα μπαίνεις στη διαδικασία να συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους, κάθε φορά που πιστεύεις ότι κάνεις τα πράγματα λάθος.
Ή στην τελική κάποιος άλλος
Έρευνες έχουν δείξει ότι το να υποκρίνεται κανείς ότι δεν είναι αυτό που στην πραγματικότητα είναι και τον βασανίζει -στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι δεν είναι συνεσταλμένος και εγκρατής, αλλά εξωστρεφής και έξω καρδιά- συμβάλλει θετικά ως τρόπος σκέψης και στάσης στη γενικότερη προσπάθειά του να ξεπεράσει το φόβο, το άγχος και τα συναισθήματα που τον κρατούν πίσω. Όταν, λοιπόν, νιώσεις ότι μπούχτισες με τη συστολή σου, κάνε το εξής: Προσποιήσου ότι έχεις αυτοπεποίθηση στο φουλ και ξεκίνα να συμπεριφέρεσαι αναλόγως. Να είσαι cool και χαλαρός, να κοιτάς τους ανθρώπους στα μάτια, να χαμογελάς και να μην διστάζεις να τους πιάσεις κουβέντα.
Να έχεις υπομονή και όλα καλά θα πάνε
Στο επισημάναμε εξαρχής. Η αλλαγή απαιτεί χρόνο και ως εκ τούτου υπομονή, επιμονή και μικρά, αλλά σταθερά βήματα από μέρους σου για να επιτευχθεί. Τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Όλα είναι πιθανά και εφικτά. Θέληση να υπάρχει και όλα γίνονται. Όχι όμως εν μία νυκτί.
