Ερευνητές βρήκαν τι κάνει κάποιους ανθρώπους όχι μόνο να δείχνουν νεότεροι, αλλά και να μην τους ακουμπά ο χρόνος μέχρι τα βάθη των κυττάρων τους.
Όλοι μας έχουμε διατηρήσει μερικές φιλίες από τα σχολικά μας χρόνια, προσωπικές ή, έστω, διαδικτυακές. Αυτά τα άτομα είναι γεννημένα την ίδια χρονιά με μας, αλλά -διάολε!- τόσο στις φωτογραφίες τους στο Facebook όσο και δια ζώσης δεν δείχνουν για συνομήλικοί μας. Κάποιοι δείχνουν υπερβολικά γερασμένοι, αλλά και κάποιοι παραμένουν πολύ νεότεροι. Και, ανάλογα με την εικόνα που βλέπεις στον καθρέφτη, αντιλαμβάνεσαι τη δική σου θέση σ’ αυτό τον άτυπο διαγωνισμό νεότητας μεταξύ αντρών της ίδιας ηλικίας.
Από την από κει μεριά τώρα, οι ερευνητές εξετάζουν τις διαφορές που δεν αφορούν αποκλειστικά στην εξωτερική εμφάνιση, όπου με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μπορεί να επιτευχθεί μια σχετική αντιστροφή των σημαδιών του χρόνου (βλέπε βάψιμο μαλλιών, laser κατά των ρυτίδων, κοιλιοπλαστική κλπ.), αλλά σε κάτι βαθύτερο, που σχετίζεται με την υγεία και το ρυθμό γήρανσης των κυττάρων αυτών καθαυτών.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Daniel Belsky, καθηγητή στην ιατρική σχολή του πανεπιστημίου Duke στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ, εξέτασαν μια σειρά από 18 παραμέτρους που σχετίζονται με το βαθμό και την ταχύτητα γήρανσης ενός ατόμου, και οι οποίες υποδείκνυαν με σαφήνεια τη διαδρομή της υγείας 954 εθελοντών σε κυτταρικό επίπεδο τα τελευταία 20 έως και 30 χρόνια.
Οι λόγοι που κατατρώνε τα κύτταρα της νεότητάς σου
«Είναι σαφές ότι τα μαλλιά σου δεν θα ασπρίσουν μέσα σε μια νύχτα επειδή έχεις πολύ στρες στη δουλειά, ούτε θα γεμίσεις ρυτίδες επειδή έχεις χρόνιο άσθμα», λέει ο καθηγητής Belsky. «Οι αρνητικές συνθήκες ζωής ή οι ασθένειες επιδρούν στα κύτταρα σε πάροδο μιας δεκαετίας, όπως ακριβώς το νερό ενός ποταμού διαβρώνει το βράχο από όπου περνά».
Τα άτομα της μελέτης, οι οποίοι είχαν γεννηθεί το 1972 ή το 1973 εξετάστηκαν σε ζητήματα που αφορούσαν στην αρτηριακή πίεση, στην πνευμονική λειτουργία, στις τιμές χοληστερόλης, στα επίπεδα τεστοστερόνης, στο δείκτη μάζας σώματος, στις φλεγμονές και στην ακεραιότητα του DNA τους. Και με βάση τις βαθμολογίες τους σε αυτές τις μετρήσεις, οι ερευνητές υπολόγισαν μια βιολογική ηλικία για κάθε εθελοντή.
Το αποτέλεσμα; Όντως, μερικοί από τους άντρες έδειχναν και αισθάνονταν γηραιότεροι από τους συνομηλίκους τους. Και αυτό είχε αρχίσει να γίνεται ορατό πολλά χρόνια πριν φτάσουν τα 44 ή 45 τους. Αντίθετα, κάποιοι άλλοι έμοιαζαν σαν να μην τους έχει αγγίξει ο χρόνος. Κυριότερη αιτία και στις δυο περιπτώσεις αυτών των δύο άκρων του πειράματος; Οι χρόνιες παθήσεις, ο κακός τρόπος ζωής και το στρες. Η έλλειψη ή η παρουσία των παραπάνω στοιχείων στη ζωή των ατόμων που συμμετείχαν στην μελέτη επιβράδυνε ή επιτάχυνε την βιολογική τους ηλικία όσο και την εξωτερική εμφάνισή τους.
«Και από όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν τη γήρανση», λέει Belsky, «η συντριπτική πλειοψηφία, το 80%, δεν είναι γενετικής προέλευσης και ως εκ τούτου μπορούν να τεθούν κάτω από τον έλεγχο κάθε ανθρώπου».
Τα δυνατά "χαρτιά" της αντιγήρανσης
Μερικά από τα κλειδιά για τη νεότητα που αποκάλυψε η έρευνα πιθανότατα δεν αποτελούν έκπληξη. Με δεδομένους τους 18 παράγοντες που οι επιστήμονες μελέτησαν, η υγιεινή διατροφή χαμηλή σε λιπαρά και αλάτι, η διατήρηση ενός κανονικού βάρους, η μείωση του στρες, και ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα μέσω της συστηματικής άσκησης, μπορούν να καθυστερήσουν τη γήρανση. «Επίσης, η διακοπή του καπνίσματος», τονίζει ο Belsky. «Στον καθένα μας αρέσει να είναι και να δείχνει νεότερος. Και ποτέ δεν είναι αργά να αρχίσουμε να αξιολογούμε ποιες συμπεριφορές και συνήθειές μας επιταχύνουν την κόπωση και τη γήρανση των κυττάρων μας».
